به گزارش نبض بازار، افزایش شدید نرخ مواد اولیه و اجاره‌بها، فلافل را از سفره طبقه متوسط و فرودست خارج کرده و آن را وارد «باشگاه تورم» کرده است. فلافل، که زمانی نماد غذای ارزان و در دسترس بود، اکنون با قیمتی نزدیک به غذا‌های فست‌فودی زنجیره‌ای عرضه می‌شود.
افزایش قیمت مواد اولیه، ریشه جهش قیمتی
بر اساس اظهارات فلافل‌فروشان، قیمت نخود به عنوان پایه اصلی این غذا، در یک سال گذشته حدود ۷۰ درصد گران شده و به نزدیکی ۲۰۰ هزار تومان در خرده‌فروشی‌ها رسیده است. همچنین، روغن مایع از لیتری ۵۰ هزار تومان به ۱۲۰ هزار تومان و نان ساندویچی نیز به بیش از ۱۵ هزار تومان رسیده است. این ترکیب سه‌گانه باعث شده تا هزینه تمام‌شده هر ساندویچ حداقل دو برابر سال گذشته شود.
یکی از فروشندگان خیابان پیروزی می‌گوید: «تا دیروز مردم با ده‌هزار تومن سیر می‌شدن، امروز با صد هزار تومن هم هنوز گرسنه‌اند.» بسیاری از فروشندگان مجبور شده‌اند برای حفظ حاشیه سود، کیفیت سس‌ها یا حجم ترشی و سس سلف‌سرویس را کاهش دهند.
فلافل؛ آینه‌ای از جغرافیای تورم
بررسی‌ها نشان می‌دهد که جغرافیای اقتصادی ایران به وضوح در نقشه قیمت فلافل قابل مشاهده است. در حالی که در شمال تهران و مناطقی مانند تجریش، ساندویچ با مخلفات تا ۲۰۰ هزار تومان قیمت دارد، در اهواز هنوز می‌توان با ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان فلافل خورد. میانگین قیمت در شهر‌هایی مانند شیراز و مشهد نیز بین ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان برآورد می‌شود.
تغییر در ساختار کسب‌وکار
راه اندازی یک گاری فلافل که پیش از کرونا با ۱۰ میلیون تومان ممکن بود، اکنون حداقل ۱۰۰ میلیون تومان هزینه تجهیزات دارد. چالش اصلی، اجاره‌بها است؛ دکه‌های کوچک در مناطقی مانند میدان انقلاب یا ولی‌عصر ماهی ۶۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان اجاره می‌دهند. اگرچه فروشندگان موفق روزانه ۳۰۰ تا ۵۰۰ ساندویچ می‌فروشند (نصف دوران طلایی قبل از کرونا)، اما پس از کسر هزینه‌های سنگین، سود خالص ناچیز است.
جامعه‌شناسان معتقدند جابه‌جایی مرز قیمت فلافل نشانه‌ای از تغییرات عمیق در طبقات اقتصادی است؛ فقر در ایران حالا از حذف لبنیات و گوشت، به تردید برای خرید یک ساندویچ فلافل رسیده است.
دیدگاهتان را بنویسید