بازار؛ گروه صنعت: با وجود جهش‌های قابل‌توجه در قیمت جهانی مس، نماد «فملی» در بورس تهران همچنان در وضعیت نوسانی و کم‌تحرک باقی مانده است که با ظرفیت‌های تولیدی و درآمدی این شرکت هم‌خوانی ندارد، به طوری که شرکت در سه ماهه نخست سال مالی اخیر به ازای هر سهم ۱۹ تومان سود ساخته در حالی که در مدت مشابه سال گذشته به ازای هر سهم ۲۵ تومان سود ساخته بود و این پرسش‌هایی جدی را درباره کارآمدی سیاست‌های بازارگردانی و ارتباط شرکت با سرمایه‌گذاران را یادآور می شود.
در حالی که در ماه‌های اخیر، بازار جهانی فلزات صنعتی تحت تأثیر تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین دچار نوسانات شدید شده است. اما شرکت ملی مس هنوز گزارش تلفیقی شش ماهه شرکت را ارائه نکرده و این تاخیر در ارائه گزارش ها شائبه بر انگیز است.
از طرف دیگر مشخص نیست روند بازار مسکن در نیمه دوم سال مشابه نیمه نخست سال باشد، اظهارات اخیر رئیس‌جمهور آمریکا درباره احتمال افزایش تعرفه‌ها بر واردات چین، موجب شد قیمت مس در بورس فلزات لندن با افت ۵ درصدی به زیر ۱۰٬۴۰۰ دلار در هر تن سقوط کند، کاهشی که تمام رشد قیمتی هفته‌های گذشته را خنثی کرد و بازار را در وضعیت شکننده‌ای قرار داد. با این حال، تحلیل‌های بلندمدت همچنان چشم‌انداز مثبتی برای این فلز ترسیم می‌کنند؛ بانک گلدمن ساکس پیش‌بینی کرده که قیمت مس تا سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ در بازه ۱۰٬۰۰۰ تا ۱۱٬۰۰۰ دلار باقی خواهد ماند، هرچند عوامل محدودکننده‌ای مانند کاهش خرید چین و موجودی بالای آمریکا می‌توانند مانع رشد بیشتر شوند.
اما در بازار سرمایه ایران، شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد «فملی» نتوانسته از این فرصت جهانی بهره‌برداری کند. با وجود رشد قیمت جهانی و افزایش تقاضا برای فلزات صنعتی، معاملات این نماد در بورس تهران عمدتاً کم‌رمق، نوسانی و بی‌ثبات بوده‌اند، اما این رفتار غیرهم‌جهت با بازار جهانی نبوده است، به همین دلیل عملکرد فملی انتقاد بسیاری از تحلیلگران و سهامداران را برانگیخته و به‌عنوان نشانه‌ای از ضعف در سیاست‌های مدیریتی و بازارگردانی شرکت تلقی شده است.
این در حالی‌ست که فروش فملی در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ نشان از رشد قابل‌توجه دارد که در نتیجه رشد قیمت دلار و بازار جهانی است. بر همین اساس طبق گزارش‌های سامانه کدال، درآمد عملیاتی شرکت به بیش از ۱۰۱ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته، رشد داشته اما در تولید افت داشته است.
افت تولید در شرکت ملی صنایع مس ایران
افت تولید در شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) در نیمه نخست سال ۱۴۰۴، زنگ خطری جدی برای آینده صنعتی و صادراتی این شرکت به‌صدا درآورده است. بررسی جزئیات عملکرد تولیدی نشان می‌دهد که فملی با کاهش چشمگیر در اغلب محصولات خود مواجه بوده—کاهشی که نه‌تنها با رشد درآمد اعلام‌شده در تضاد است، بلکه نشانه‌ای از اختلالات ساختاری در زنجیره تأمین، استخراج و فرآوری محسوب می‌شود.
بر اساس داده‌های رسمی از شرکت ملی مس، تولید کنسانتره مولیبدن از ۶٬۰۰۰ تن در مدت مشابه سال گذشته به تنها ۱٬۰۰۰ تن در سال جاری رسیده، یعنی بیش از ۸۰ درصد کاهش. سنگ سولفور، ماده اولیه کلیدی، از ۳۳ میلیون تن به ۶ میلیون تن سقوط کرده که افتی معادل ۸۲ درصد را نشان می‌دهد
بر اساس داده‌های رسمی از شرکت ملی مس، تولید کنسانتره مولیبدن از ۶٬۰۰۰ تن در مدت مشابه سال گذشته به تنها ۱٬۰۰۰ تن در سال جاری رسیده، یعنی بیش از ۸۰ درصد کاهش. سنگ سولفور، ماده اولیه کلیدی، از ۳۳ میلیون تن به ۶ میلیون تن سقوط کرده که افتی معادل ۸۲ درصد را نشان می‌دهد. تولید اسید سولفوریک نیز با کاهش از ۴۲۳ تن به ۷۳ تن، نزدیک به ۸۵ درصد افت داشته است. کنسانتره طلا و نقره از ۴۴۶ تن به ۸۰ تن رسیده و تولید کنسانتره مس از ۷۶۹ تن به ۱۳۹ تن کاهش یافته هر دو با افتی بیش از ۸۰ درصد. همچنین تولید اکسید مولیبدن از ۳۵۸ تن به ۷۱ تن رسیده و تولید کاتد مس، محصول نهایی و صادرات‌محور شرکت، از ۱۱۸ تن به تنها ۲۷ تن سقوط کرده است؛ کاهش بیش از ۷۷ درصدی.
این افت‌های هم‌زمان و گسترده در تمامی خطوط تولید، نشان‌دهنده وجود مشکلات عمیق در زیرساخت‌های عملیاتی شرکت است. در حالی‌که قیمت جهانی مس در ماه‌های اخیر در سطوح بالایی قرار داشته و چشم‌انداز بازار جهانی مثبت ارزیابی می‌شود، کاهش تولید در فملی می‌تواند فرصت‌های صادراتی را از بین ببرد و موقعیت رقابتی ایران در بازار فلزات را به‌شدت تضعیف کند.
نکته نگران‌کننده‌تر آن است که این افت تولیدی در تضاد کامل با رشد درآمد اعلام‌شده شرکت در سامانه کدال قرار دارد. درآمد عملیاتی فملی در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ به بیش از ۱۰۱ هزار میلیارد تومان رسیده، اما کاهش شدید حجم تولید نشان می‌دهد که این درآمد احتمالاً ناشی از فروش ذخایر انباشته یا نوسانات قیمتی بوده است—نه از رشد واقعی در تولید، بهره‌وری یا توسعه بازار.
این تناقض میان درآمد و تولید، اگر اصلاح نشود، می‌تواند به تضعیف اعتماد بازار سرمایه، کاهش جذابیت سهام فملی و افت جایگاه صنعتی شرکت در سطح منطقه‌ای و جهانی منجر شود. شرکت ملی مس ایران باید به‌سرعت نسبت به بازنگری در فرآیندهای تولید، رفع گلوگاه‌های عملیاتی و ارائه گزارش‌های شفاف اقدام کند. همچنین ضروری است که سیاست‌های توسعه‌ای، برنامه‌های افزایش ظرفیت و راهبردهای صادراتی به‌صورت دقیق و قابل سنجش برای سهامداران و تحلیلگران منتشر شود. در غیر این‌صورت، فملی با وجود ظرفیت‌های بالقوه، در مسیر عقب‌گرد صنعتی قرار خواهد گرفت مسیر خطرناکی که نه‌تنها سودآوری شرکت را تهدید می‌کند، بلکه جایگاه ایران در بازار جهانی فلزات را نیز با چالش‌های جدی مواجه خواهد ساخت.
چرا فملی همچنان نوسانی است؟
در شرایطی که بازار جهانی مس با تقاضای پایدار در حوزه انرژی‌های پاک، زیرساخت‌های صنعتی و فناوری‌های نوین مواجه است، شرکت‌های تولیدکننده مس در ایران باید بتوانند از این فرصت برای تقویت جایگاه خود در بازار سرمایه بهره‌برداری کنند. تحقق این هدف اما نیازمند اصلاحات جدی در سیاست‌های ارتباطی، افزایش شفافیت، و هم‌راستایی بیشتر میان عملکرد تولیدی و رفتار بازار سرمایه است تا فملی از یک نماد نوسانی به یک سهم پیشرو و قابل اتکا در بورس تهران تبدیل شود.
در حالی‌که بازار جهانی مس طی ماه‌های اخیر با رشد قیمت و چشم‌انداز مثبت همراه بوده، بررسی رفتار داخلی شرکت‌های تولیدکننده این فلز در ایران، به‌ویژه شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد «فملی»، نشان می‌دهد که این فرصت جهانی نتوانسته به تقویت جایگاه این شرکت در بورس تهران منجر شود. درواقع در شرایطی که قیمت جهانی مس در برخی روزها از مرز ۱۱٬۰۰۰ دلار نیز عبور کرده و تقاضا برای این فلز در حوزه انرژی‌های پاک، زیرساخت‌های صنعتی و فناوری‌های نوین رو به افزایش است، انتظار می‌رفت فملی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان منطقه، از این موقعیت برای تقویت ارزش بازار خود استفاده کند، اما این اتفاق نیفتاده است.
تحلیلگران بازار سرمایه دلایل متعددی را برای این شکاف عملکردی مطرح کرده‌اند. نخست، فقدان شفافیت در برنامه‌های توسعه‌ای شرکت است؛ فملی تاکنون چشم‌انداز روشنی از طرح‌های افزایش ظرفیت تولید، ورود به بازارهای جدید یا توسعه زیرساخت‌های صادراتی ارائه نکرده است. دوم، ضعف در تولید و نبود گزارش‌های تحلیلی منظم موجب شده تا اعتماد عمومی به نماد کاهش یابد. سوم، سیاست‌های انقباضی در بازار سرمایه و کاهش نقدینگی باعث شده نمادهایی مانند فملی که نیازمند سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند، کمتر مورد توجه قرار گیرند.
در حالی‌که شرکت‌های مشابه در کشورهای دیگر با بهره‌گیری از رشد قیمت جهانی مس، به جذب سرمایه‌گذار، توسعه زیرساخت‌ها و افزایش سهم بازار پرداخته‌اند، فملی همچنان درگیر نوسانات داخلی و بی‌اعتمادی بازار است. این وضعیت فرصت‌های استراتژیک برای توسعه صنعت مس ایران را نیز تهدید می‌کند.
شرکت ملی مس ایران باید به‌سرعت در سه محور کلیدی اقدام کند: افزایش شفافیت اطلاعاتی و انتشار گزارش‌های تحلیلی دقیق، ارائه چشم‌انداز توسعه‌ای روشن و قابل سنجش برای سرمایه گذاران و تقویت تولید. در غیر این‌صورت، فملی با وجود ظرفیت‌های تولیدی بالا، همچنان کم‌تحرک باقی خواهد ماند و این، برای صنعتی با چنین ابعاد و اهمیت، یک عقب‌ماندگی استراتژیک محسوب می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید