قیمت نفت برنت هفته گذشته با رشد ۶ درصدی به ۷۰ دلار و ۱۳ سنت رسید. افزایش درگیری‌ها میان اوکراین و روسیه، تشدید تحریم‌های نفتی و نگرانی نسبت به تداوم عرضه جهانی از جمله مهم‌ترین دلایل این افزایش در هفته اخیر محسوب می‌شود.
هند پس از سال‌ها توقف، بار دیگر خرید نفت خام و فرآورده‌های نفتی از ایران را از سر گرفت و در هفت ماه نخست ۲۰۲۵، بیش از ۲۰۵ میلیون دلار تجارت نفتی با ایران انجام داد. این اقدام که نشانه‌ای از کاهش نفوذ تحریم‌های آمریکا تلقی می‌شود، با پیشنهاد دهلی‌نو برای جایگزینی نفت ایران و ونزوئلا به جای روسیه همراه شده است. آیا این تحول، نقطه عطفی در دیپلماسی اقتصادی ایران خواهد بود؟
فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت از ۶ مهر، سایه‌ای از عدم‌قطعیت بر اقتصاد ایران انداخته است. با این حال، تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که ایران با تکیه بر راهکارهای انطباق و شبکه اقتصادی بین‌المللی خود، می‌تواند اثرات این تحریم‌ها را به حداقل برساند، به‌ویژه که تحریم‌های نفتی آمریکا و اروپا نقش اصلی را در محدودیت‌های اقتصادی ایفا کرده‌اند.
بازگشت احتمالی مکانیسم ماشه، آینده صادرات نفت ایران را بیش از هر زمان دیگری به تصمیمات چین و روسیه گره زده است. در حالی‌که تهران همچنان چشم به شرق دوخته، تخفیف‌های سنگین نفتی، وابستگی به پالایشگاه‌های مستقل چین و کاهش قدرت چانه‌زنی، نشان می‌دهد این «شراکت راهبردی» بیش از همیشه پرهزینه و پرریسک شده است.
پس از بیش از دو سال توقف، صادرات نفت خام از اقلیم کردستان عراق به ترکیه از سر گرفته شد. این اقدام با توافق میان بغداد، اربیل و شرکت‌های نفتی بین‌المللی، روزانه ۱۸۰ تا ۱۹۰ هزار بشکه نفت را به بندر جیهان منتقل می‌کند و می‌تواند به ۲۳۰ هزار بشکه افزایش یابد. این تحول نه تنها فشار اقتصادی بر کردستان را کاهش می‌دهد، بلکه با افزایش عرضه جهانی، رقابت ایران در بازارهای آسیایی مانند چین و هند را تشدید خواهد کرد.
با ناکامی قطعنامه ادامه تعلیق تحریم‌ها در شورای امنیت، مکانیسم ماشه از ۶ مهرماه فعال می‌شود و تحریم‌های پیش از برجام علیه ایران بازمی‌گردد. این تحول، علاوه بر تشدید فشارهای اقتصادی، جو روانی منفی در بازارها ایجاد کرده و پرسش از نقش بخش خصوصی در نجات اقتصاد ایران را دوباره مطرح کرده است.
وزیر نفت دولت پزشکیان از بازگشت قریب‌الوقوع بنزین سوپر به سبد سوخت کشور خبر داد. محسن پاک‌نژاد اعلام کرد که مشکلات ارزی اخیر برطرف شده و به‌زودی توزیع این نوع بنزین در کلانشهرها از سر گرفته می‌شود. با واگذاری عرضه به بخش خصوصی، قیمت بنزین سوپر بالاتر از بنزین معمولی خواهد بود، اما این طرح انتخاب بیشتری به مصرف‌کنندگان ارائه می‌دهد.
وزارت نیرو در تلاش برای مهار استخراج غیرمجاز رمزارزها، پاداش گزارش‌دهندگان این فعالیت‌ها را تا سقف ۳۰۰ میلیون تومان افزایش داد. این تصمیم در حالی گرفته شده که مصرف برق ماینرهای غیرمجاز، معادل نیاز یک کلانشهر، به شبکه برق کشور فشار وارد کرده و ناترازی انرژی را تشدید می‌کند.
با کاهش دما و افت ۳۰ هزار مگاواتی مصرف برق، خاموشی‌های خانگی که از آبان ۱۴۰۳ آغاز و در تابستان به اوج خود رسیده بود، متوقف شد. محسن ذبیحی، معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر، ضمن اعلام این خبر، هشدار داد که پایداری شبکه برق همچنان به مدیریت مصرف و توسعه زیرساخت‌ها وابسته است. آیا تابستان آینده شاهد بازگشت خاموشی‌ها خواهیم بود یا برنامه‌های جدید توانیر راهگشا خواهد شد؟
هند بار دیگر به دولت ترامپ اعلام کرد کاهش واردات نفت روسیه مستلزم آن است که آمریکا، شیرهای نفت ایران یا ونزوئلا را باز کند.
هند ، شریک استراتژیک انرژی آمریکا محموله بزرگ نفتی ایران را خریداری و وارد کرد.
در سایه تنش‌های فزاینده جهانی و تشدید بحران انرژی، ایران و روسیه گامی بلند در مسیر همکاری‌های هسته‌ای برداشته‌اند.
