طبق آخرین داده‌ها، میانگین قیمت خودروهای نو در ایالات‌متحده به حدود ۵۰ هزار دلار رسیده است؛ رقمی که نشان می‌دهد بازار جهانی خودرو همچنان در مسیر صعودی حرکت می‌کند. در ظاهر، افزایش هزینه تولید، گرایش به فناوری‌های برقی و آپشن‌های ایمنی پیشرفته از دلایل اصلی این رشد هستند. اما در واقع، این عدد نشان‌دهنده فاصله‌ای است که کشورهایی با اقتصاد ناپایدار و درآمد سرانه پایین – مانند ایران – هر روز بیشتر احساسش می‌کنند.
در حالی که یک خودروی میان‌رده در آمریکا یا اروپا با وام بانکی در دسترس اقشار متوسط قرار دارد، در ایران همان خودرو به کالایی تجملی و دست‌نیافتنی تبدیل شده است. اختلاف نرخ ارز، تعرفه‌های سنگین واردات و ساختار معیوب بازار داخلی، سه ضلع اصلی این فاصله هستند.
نرخ ارز در ایران طی سال‌های اخیر به‌قدری افزایش یافته که حتی خودروهای اقتصادی جهانی پس از تبدیل قیمت و افزودن تعرفه، با بهایی چندبرابر درآمد سالانه یک خانواده متوسط برچسب‌گذاری می‌شوند. تعرفه‌های بالای واردات – که در برخی موارد تا مرز ۱۸۰ درصد هم می‌رسد – عملاً مانع ورود خودروهای جدید با فناوری روز شده است. از سوی دیگر، درآمد واقعی مردم نه تنها رشد نکرده بلکه با تورم مزمن، قدرت خرید به‌شدت کاهش یافته است.
نتیجه آن است که در حالی‌که متوسط خریدار آمریکایی می‌تواند با درآمد سالانه حدود ۷۰ هزار دلار، خودرویی نو با قیمت ۵۰ هزار دلار خریداری کند، خریدار ایرانی باید چند برابر درآمد سالانه‌اش را برای خرید خودرویی اقتصادی کنار بگذارد.
در همین حال، بازار داخلی نیز قادر به پر کردن این شکاف نیست. تولیدکنندگان داخلی همچنان با پلتفرم‌های قدیمی و کیفیت پایین فعالیت می‌کنند، در حالی که قیمت محصولاتشان نیز به‌دلیل تورم و نوسان ارز به سطح خودروهای جهانی نزدیک شده است. یعنی ایرانی‌ها خودروهای گران می‌خرند، اما نه از نظر تکنولوژی، ایمنی یا کیفیت، بلکه صرفاً به‌خاطر هزینه‌های ناشی از ساختار اقتصادی.
در نهایت، عدد ۵۰ هزار دلار در جهان نشانگر بلوغ بازار خودرو است؛ اما برای ایران، نمادی از فاصله‌ای است که هر روز عمیق‌تر می‌شود — فاصله میان مصرف‌کننده‌ای که در جهان خودرو می‌خرد و مصرف‌کننده‌ای که در ایران فقط قیمتش را می‌شنود.
دیدگاهتان را بنویسید