فهرست محتوا
جهت‌گیری جدید ال‌نینو: نوسانات افراطی به جای بی‌نظمی سابق
بحران “شلاق هیدروکلایمت” و ضرورت آمادگی جهانی
ال‌نینو چیست؟
در حال حاضر نوسانات اقیانوسی-جوی ENSO در چه وضعیتی است؟
این وضعیت چه تاثیری بر ایران دارد؟
یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که پدیده‌ی «ال‌نینو» به‌زودی نه تنها قوی‌تر، بلکه منظم‌تر و تکرارشونده‌تر خواهد شد؛ رخدادی که به‌طور مستقیم می‌تواند فشارهای هیدرولوژیک، بارش‌های سیلابی و دوره‌های کم‌بارشی را در سراسر جهان تغییر دهد.
در این مطالعه، دانشمندان با استفاده از یک مدل آب‌وهوایی با وضوح بسیار بالا، بررسی کرده‌اند که چگونه گرم‌تر شدن اقیانوس آرام و افزایش گازهای گلخانه‌ای، می‌تواند چرخه‌ی ال‌نینو ـ لانینا را دچار دگرگونی اساسی کند. یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهد که این چرخه با عبور از یک نقطه‌ی واژگونی اقلیمی به سمت رفتاری منظم‌تر اما شدیدتر حرکت می‌کند.
جهت‌گیری جدید ال‌نینو: نوسانات افراطی به جای بی‌نظمی سابق
طبق این مدل، ال‌نینو که امروز دوره‌های نامنظم و پیش‌بینی‌ناپذیر دارد، در آینده هر ۲ تا ۵ سال یک‌بار با قدرت بیشتر رخ خواهد داد. این نوسان‌های قوی باعث بارش‌های بسیار سنگین در برخی مناطق و خشکسالی شدید در نقاط دیگر می‌شود. به بیان دیگر، جهان نه به سمت افزایش بارندگی یا کاهش آن به‌طور ثابت، بلکه به سمت نوسان‌های افراطی پیش می‌رود.
به‌طور خاص، این تغییرات می‌تواند اروپای غربی، جنوب آمریکا و بخش‌هایی از آسیا را با بارش‌های سیلابی و زمستان‌های پربارش روبه‌رو کند. در مقابل، برخی نواحی آفریقا و جنوب آسیا با کم‌بارشی، تنش آبی و خشکسالی طولانی‌تر مواجه خواهند شد.
بحران “شلاق هیدروکلایمت” و ضرورت آمادگی جهانی
این وضعیت همان چیزی است که پژوهشگران آن را «شلاق هیدروکلایمت» (Hydroclimate Whiplash) می‌نامند؛ پدیده‌ای که در آن اقلیم بین خشکسالی و سیلاب با سرعت بالا نوسان می‌کند و برنامه‌ریزی منابع آب را برای دولت‌ها و شهرها دشوارتر از همیشه می‌سازد.
محققان معتقدند که هرچند این «منظم‌تر شدن» می‌تواند پیش‌بینی‌پذیری بهتری برای فصل‌های بارندگی و خشکسالی فراهم کند، اما شدت و گستردگی اثرات آن ممکن است بحران‌های آبی را در مقیاس جهانی تشدید کند. به گفته‌ی پژوهشگران، مدیریت آب، کشاورزی، سدسازی و هشدارهای سیل باید خود را برای دورانی با بارش‌های خشن و کم‌بارشی‌های ناگهانی آماده کنند.
این مطالعه در ژورنال «Nature Communications» منتشر شده است. / همشهری
ال‌نینو چیست؟
ال‌نینو بخشی از نوسانات اقیانوسی-جوی ENSO (ال‌نینو-جنوبی نوسان) است که با گرم شدن غیرعادی سطح آب‌های اقیانوس آرام مرکزی و شرقی همراه است. این پدیده معمولاً بارش‌های شدید در بخش‌هایی از آسیا و خاورمیانه، از جمله ایران، به همراه دارد، در حالی که لانینا (فاز مخالف) اغلب با خشکی و بارش کمتر مرتبط است.
در حال حاضر نوسانات اقیانوسی-جوی ENSO در چه وضعیتی است؟
طبق گزارش اخیر مرکز پیش‌بینی آب و هوا (CPC) وابسته به NOAA، در نوامبر ۲۰۲۵، شرایط لانینا برقرار است. شاخص نیو ۳.۴ (Niño 3.4) که معیار اصلی ENSO است، به -۰.۵ درجه سلسیوس رسیده و دمای سطح دریا در بخش‌های مرکزی و شرقی اقیانوس آرام پایین‌تر از حد نرمال است.
پیش‌بینی‌های مدل‌های چندگانه نشان می‌دهد لانینا ضعیف تا پایان زمستان ۲۰۲۵-۲۰۲۶ (دسامبر تا فوریه) ادامه خواهد یافت. احتمال وقوع ال‌نینو در این دوره صفر تا یک درصد است و تنها از بهار ۲۰۲۶ به بعد، احتمال آن به تدریج افزایش می‌یابد (تا ۳۰ درصد در تابستان). گزارش‌های دیگر، مانند پیش‌بینی WMO، نیز بر بازگشت احتمالی لانینا در اکتبر-دسامبر ۲۰۲۵ با احتمال ۶۰ درصد تأکید دارند و شانس ال‌نینو را ناچیز توصیف می‌کنند.
این وضعیت چه تاثیری بر ایران دارد؟
ال‌نینو در گذشته (مانند سال‌های ۲۰۲۳-۲۰۲۴) با افزایش بارش‌های رگباری و سیل‌آسا در ایران همراه بوده، اما لانینا برعکس عمل می‌کند. بر اساس پیش‌بینی‌های فصلی، برای زمستان ۲۰۲۵-۲۰۲۶، احتمال بارش بالای نرمال در خاورمیانه و ایران پایین است و روند کلی به سمت خشکی تمایل دارد. سایت mkweather نیز در outlook زمستانی آسیا، ایران و شبه‌جزیره عربستان را خشک‌تر از متوسط توصیف کرده، با بارش‌های نزدیک به نرمال یا کمتر در شمال خاورمیانه.
سازمان هواشناسی ایران در گزارش‌های اخیر، برای پاییز و زمستان ۱۴۰۴-۱۴۰۵، بارش‌های متوسط تا کمتر از متوسط را در اکثر مناطق پیش‌بینی کرده، با تمرکز بر افزایش دما و کاهش برف در ارتفاعات. برای مثال، در تهران، میانگین بارش ژانویه حدود ۳۷ میلی‌متر با ۱۰ روز بارانی است. در جنوب و جنوب شرق، شرایط نرمال یا کمی بالاتر پیش‌بینی شده، اما نه به حدی که به سیل منجر شود.
جستجو در شبکه‌های اجتماعی نیز نشان می‌دهد شایعات اخیر عمدتاً بر پایه پست‌های قدیمی (از ۲۰۲۳) استوار است، زمانی که ال‌نینو فعال بود و بارش‌های شدیدی مانند ۲۶۵ میلی‌متری در آستارا ثبت شد.
در نتیجه، این شایعه نادرست است. ایران در حال حاضر تحت تأثیر لانینا قرار دارد که نه تنها ال‌نینو نیست، بلکه می‌تواند خشکسالی را تشدید کند. پیش‌بینی‌ها نیز حاکی از زمستانی با بارش‌های متوسط و بدون سیل است.
گسترش نیوز
صنعت و معدن
علت فرار ابرها مشخص شد ؛ ال نینو و بارش های سیل آسا به ایران می‌رسد؟
انرژی
علت فرار ابرها مشخص شد ؛ ال نینو و بارش های سیل آسا به ایران می‌رسد؟
کدخبر:
۳۶۵۴۲۷
پریا ابراهیمی
۱۴۰۴/۰۹/۰۵ ۲۰:۱۵:۳۱
دیدگاهتان را بنویسید