در هفته میلادی که گذشت، بازارهای مالی جهانی شاهد تضاد چشمگیری میان بلاتکلیفی سیاسی و قدرت فزاینده داراییهای خصوصی بودند.
در برنامه مارکتتایمز اکوایران بازارهای مالی جهانی در هفته گذشته مورد بررسی قرار گرفت. در این برنامه عنوان شد که در حالی که خبر تعطیلی دولت آمریکا سایهای از نااطمینانی را بر بازارها افکند، اغلب داراییها نه تنها متأثر نشدند، بلکه رکوردهای جدیدی به ثبت رساندند؛ بازار سهام سقفهای تاریخی جدیدی را فتح کرد، قیمت طلا در بالاترین سطوح تاریخی خود معامله شد و بیتکوین نیز توانست سقف جدید ۱۲۵ هزار دلاری را لمس کند.
تداوم رشد افسارگسیخته طلا و پیشبینیهای صعودی
قیمت طلا در چند هفته اخیر به طور مداوم در حال جابهجایی سقفهای خود بوده و این رشد باعث شده است که پیشبینیهای قیمتی نیز به سرعت تغییر یابند. در برنامههای ابتدای سال ۲۰۲۵، بالاترین پیشبینی قیمت طلا حدود ۳۷۰۰ دلار بود، اما اکنون به نظر میرسد این عدد در حال حرکت به سمت ۴۳۰۰ و حتی ۴۵۰۰ دلار است.
طلا تقریباً هر هفته یک کانال ۱۰۰ دلاری رشد کرده و تثبیت میشود. عوامل متعددی از جمله نااطمینانی در بازار بدهی، انتظارات برای کاهش نرخ بهره فدرال رزرو، و عدم وقوع رکود اقتصادی (که باعث افزایش گردش پول و انتظارات تورمی میشود) به رشد طلا کمک کردهاند. عدم قطعیت اصلی در هفته گذشته مربوط به عدم تصویب بودجه آمریکا در روز سهشنبه و به دنبال آن، تعطیلی دولت بود. با وجود این، خبر تعطیلی دولت نتوانست مانع صعود طلا شود.
در بازار شرطبندی، احتمال تعطیلی دولت بالای ۱۰ روز حدود ۸۰ تا ۸۴ درصد و احتمال بیش از ۱۵ روز، ۶۲ درصد است، با میانگین پیشبینی حدود ۲۰ روز. این تعطیلی باعث شده است تقریباً ۷۵۰ هزار نفر از کارمندان دولت به مرخصی بدون حقوق بروند و دادههای اقتصادی دولتی نیز از روز چهارشنبه به بعد منتشر نشوند.
با این حال، کاهشهای قیمتی در بازار طلا موقتی بودهاند. به عنوان مثال، در روز پنجشنبه، با وجود یک ریزش ۷۰ دلاری ناشی از اظهارات هاوکیش فدرال رزرو یا قوی شدن دلار، طلا مجدداً به سمت سقفهای خود بازگشت. در حال حاضر، عاملی برای کاهش پایدار در قیمت طلا وجود ندارد و هرگونه اصلاح موقتی تلقی میشود. مؤسسات مالی نیز در تارگتهای قیمتی خود (۴۰۰۰ دلار و بالاتر) بسیار عقبتر از واقعیت بودهاند، و زمان رسیدن به این قیمتها بسیار مهم است.
ضعف در بازار کار آمریکا و سیگنالهای تورمی
در کنار عدم قطعیتهای دولتی، دادههای اقتصادی مهمی نیز منتشر شد. داده فرصتهای شغلی آمریکا (JOLTS) نشان داد که بیش از ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار شغل در اقتصاد آمریکا وجود دارد. با این حال، برای اولین بار از سال ۲۰۲۱، تعداد افراد بیکار بیشتر از فرصتهای شغلی است که نشاندهنده ضعف در بخش تقاضای بازار کار است.
علاوه بر این، دادههای ADP مربوط به اشتغال بخش خصوصی (غیرکشاورزی) در ماه سپتامبر منفی ۳۲ هزار منتشر شد، به این معنی که تعداد شغلهای بخش خصوصی کاهش یافته است. داده ماه قبل نیز در بازنگری منفی اعلام شد. این روند نشاندهنده ضعف ادامهدار در بخش اشتغال خصوصی آمریکاست.
در بخش شاخصهای مدیران خرید (ISM)، در حالی که شاخص بخش تولیدی تغییر چندانی نداشت، شاخص بخش خدمات کاهش محسوسی دو واحدی داشت و به عدد ۵۰ رسید. این وضعیت نشان میدهد که رشد خدمات آمریکا در سپتامبر نسبت به آگوست ناچیز بوده است. نکته مهمتر، بالا بودن شاخص قیمت در این نظرسنجیها (نزدیک به ۷۰) است که نشان میدهد قیمتها در سپتامبر نسبت به آگوست بالاتر بودهاند. این دادههای نظرسنجی (سافت دیتا) اگرچه مستقیماً سیگنال تورم سخت (هارد دیتا) نمیدهند، اما نشان میدهند که نگرانیهای تورمی همچنان وجود دارد. همچنین، بخش سفارشات جدید نیز کاهش محسوس داشته و به نزدیکی عدد ۵۰ رسیده است که نشاندهنده نگرانی عمومی در بازار است.
بیتکوین، طلا و نقره؛ آلترناتیوهای دوران بیاعتمادی
در فضایی که اوراق قرضه جذابیتی ندارند، طلا و سپس بیتکوین به عنوان آلترناتیو مطرح میشوند. بیتکوین نیز، پس از دورهای رکود، توانست رشد کند و به بالای ۱۲۵ هزار دلار برسد. این رشد ناشی از عدم اعتماد به داراییهای سنتی مانند اوراق قرضه بود. با وجودی که برخی در سالهای گذشته ارزش بیتکوین را نادیده میگرفتند، اکنون این دارایی متقاضیان خود را، به ویژه در میان سرمایهگذاران کوچک و خردهپا (Retail Investors)، دارد. رسیدن به قیمت ۱۵۰ هزار دلار برای بیتکوین، دور از انتظار نیست.
رشد طلا نیز ریشه در افزایش ریسکهای ژئوپولیتیک دارد که باعث تغییر رویه سیاستگذاران و سرمایهگذاران به سمت ذخیره طلا به جای دلار شده است. در فضایی که تورم آمریکا نزدیک ۳ درصد است و فدرال رزرو نرخ بهره را کاهش میدهد، انتظارات تورمی کاهش نیافته و همین امر جذابیت طلا را حفظ میکند.
فضای مبهم دلار در برابر داراییها
شاخص دلار آمریکا (DXY) در سه ماه گذشته تغییر خاصی نداشته است. این در حالی است که قیمتهای سایر داراییها (مانند سهام ژاپن، طلا و بیتکوین) در مقابل ارزهای فیات در حال رشد هستند. این امر تأیید میکند که سرمایهگذاران تمایل به داراییهایی دارند که وابسته به دولتها نیستند.
با وجود بحثها درباره آلترناتیوهایی مانند یوان دیجیتال، زیرساخت مالی جهانی هنوز بر اساس دلار بنا شده و سالها زمان برده تا به بلوغ رسیده است. ارزهای دیگر مانند یورو یا یوان، به دلیل مسائل اقتصادی، سیاسی و تسلط دولت بر اقتصاد (در مورد چین)، جایگزین مناسبی برای دلار نیستند؛ حتی استیبلکوینهایی مانند تتر برای حفظ پشتوانه خود، اوراق قرضه آمریکا را خریداری میکنند.
آینده پیش رو و سخنرانی پاول
بازارها در هفته پیش رو با توجه به تعطیلی دولت آمریکا، با خلأ دادههای اقتصادی مواجه هستند. تمرکز اصلی بر سخنرانی سه رئیس بانک مرکزی بزرگ (لاگارد، بیلی، و پاول) خواهد بود. سخنرانی آقای پاول در روز پنجشنبه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا میتواند آخرین سخنرانی قبل از جلسه فدرال رزرو باشد. در صورت عدم تعیین تکلیف بودجه در هفته جاری و طولانی شدن تعطیلی دولت آمریکا تا ۲۰ روز، این مسئله میتواند ریسکی را به بازار وارد کرده و شاید بازار سهام آمریکا را تحت تأثیر قرار دهد.
در این قسمت از مارکتتایمز، علی رضاپور، تحلیلگر بازارهای مالی به اثر تعطیلی دولت آمریکا پرداخته و سناریوهای آینده بازار صحبت میکند.
دیدگاهتان را بنویسید